Ffilter

  • 1914

  • Llofruddiaeth yr Archddug - 28/6/1914

    Franz Ferdinand yn cael ei lofruddio yn Sarajevo.

  • Yr Almaen yn ymosod ar Wlad Belg - 4/8/1914

    Ymosodiad yn digwydd ar Wlad Belg, er iddi fod yn niwtral.

  • Prydain yn cyhoeddi rhyfel ar yr Almaen - 4/8/1914

    Ar ôl addo i amddiffyn Gwlad Belg, mae Prydain yn mynd i rhyfel.

  • Suddo HMS Amphion - 6/8/1914

    Llong gyntaf y Llynges Frenhinol yn cael ei suddo.

  • Brwydr Mons - 23/8/1914

    Brwydr fawr cyntaf y rhyfel.

  • Brwydr Cyntaf y Marne - 6/9/1914

    Ymosodiad yr Almaen ar Ffrainc yn cael ei hatal.

  • Cymro cyntaf y Rhyfel Byd Cyntaf yn ennill y Groes Fictoria - 14/9/1914

    Is-gorporal William Fuller, a anwyd yn Nhalacharn, yn ennill y Groes Fictoria am weithred ddewr ym Mrwydr Aisne.

  • David Lloyd George a Byddin Gymreig - 19/9/1914

    Lloyd George yn galw am fwy o filwyr o Gymru.

  • Cyffinwyr De Cymru yn Tsingtao - 10/1914

    Siapan yn trefnu gwarchae o borthladd yr Almaenwyr

  • Brwydr Gyntaf Ypres - 19/10/1914

    Mae’r ddwy ochr yn ymladd dros Ypres am y tro cyntaf.

  • Brwydr Coronel - 1/11/1914

    Dinistriwyd dwy long ryfel y Llynges Frenhinol gan fflyd Almaenaidd ger Chile.

  • Y Llynges Frenhinol yn llwyddiannus yn Ynysoedd y Falkland - 8/12/1914

    Trechodd y Llynges Frenhinol y fflyd Almaenaidd.

  • Cadoediad y Nadolig - 25/12/1914

    Magnelau’n ddistaw ar ddydd Nadolig

  • 1915

  • Rhyfela Ffos yn cael ei sefydlu - 1915

    Mae byddinoedd yn palu ffosydd

  • Carcharorion rhyfel Almaenaidd yn dianc o wersyll yn Llansannan - 4/4/1915

    Cannoedd o blismyn o ogledd Cymru yn ymuno â’r chwiliad am dri swyddog Almaenaidd ar ffo.

  • Nwy gwenwynol ac Ail Frwydr Ypres - 22/4/1915

    Un o arfau newydd y rhyfel yn cael ei defnyddio am y tro cyntaf.

  • Ail Frwydr Ypres - 22/4/1915

    Lluoedd yr Almaenwyr yn ymosod

  • Ymosodiad ar Gallipoli - 25/4/1915

    Y Cynghreiriaid yn glanio ar lannau Twrci

  • William Charles Williams o Gas-gwent yn ennill y Groes Fictoria - 25/4/1915

    Y morwr yn cael ei wobrwyo am ei ddewrder ar lannau Gallipoli ar ôl ei farwolaeth.

  • Y Lusitania yn cael ei suddo - 7/5/1915

    Llong deithio yn cael ei suddo gan long danfor yr Almaenwyr.

  • Frederick Barter o Gaerdydd yn ennill y Groes Fictoria - 16/5/1915

    Ffiwsilwr Brenhinol Cymreig yn cael ei gydnabod am ei ddewrder ym Mrwydr Festubert.

  • Argyfwng tanbelenni a’r Gweinidog Arfau - 25/5/1915

    David Lloyd George yn gyfrifol am oruchwylio cyflenwad arfau rhyfel i’r ffrynt.

  • Deddf Arfau Rhyfel - 7/1915

    Mae’r ddeddf yn cael effaith mawr ar y gweithlu ac ar bwysigrwydd rôl menywod.

  • Streic y Glowyr - 15/7/1915

    Glowyr yn streicio dros dâl.

  • 53fed Adran Gymreig yn glanio ym Mae Suvla - 9/8/1915

    Mae’r Adran yn cael ei galw i Gallipoli i roi cymorth.

  • Agor cangen gyntaf Sefydliad y Merched ym Mhrydain yng Nghymru - 16/9/1915

    Agor cangen Llanfairpwllgwyngyll Sefydliad y Merched.

  • Y Gwarchodlu Cymreig ym Mrwydr Loos - 25/9/1915

    Lluoedd Prydain yn defnyddio nwy gwenwynig.

  • Ymgiliad y 53fed Adran Gymreig o Gallipoli

    Ymgiliad y Cynghreiriaid o Gallipoli yn dechrau.

  • 1916

  • Consgripsiwn yn cael ei gyflwyno ym Mhrydain - 24/1/1916

    Mae gwasanaeth milwrol yn dod yn orfodol

  • Byddin Ffrainc yn ymladd am ei bywyd - 21/2/1916

    Mae Byddin Ffrainc yn ymladd am ei bywyd

  • Cyffinwyr De Cymru yn Kut al Amara - 4/1916

    Danfon Cyffinwyr De Cymru i helpu mewn ardal a elwir heddiw yn Irac.

  • Arestio Morgan Jones fel ‘conshi’ - 29/5/1916

    Erlid gwrthwynebwyr cydwybodol am wrthod ymuno â’r fyddin

  • Brwydr Jutland - 31/5/1916

    Brwydr forol fwyaf y rhyfel.

  • Ymosodiad y Somme - 1/7/1916

    Mae ymosodiad anferth gan y Cynghreiriaid yn costi miloedd o fywydau.

  • Peilot o Gymru yn ennill y Groes Fictoria - 1/7/1916

    Peilot o ogledd Cymru yn dianc awyrennau’r Almaenwyr.

  • Y 38ain Adran yng Nghoed Mametz - 7/7/1916

    Y Cymry yn chwarae rôl bwysig yn yr ymosodiad hwn.

  • Christopher Williams a ‘The Welsh at Mametz Wood’ - 11/7/1916

    Artist o Gymru yn dal erchyllterau Mametz.

  • Cyflwyniad y tanc - 15/9/1916

    Meistr newydd ar y faes y gad

  • Gwobrwyo dyn o Sir Benfro gyda’r Groes Fictoria

    ‘Stokey’ Lewis yn ennill medal am ddewrder yn Salonika.

  • David Lloyd George yn dod yn Brif Weinidog - 5/12/1916

    Y Cymro cyntaf yn cael ei benodi fel Prif Weinidog y Deyrnas Unedig.

  • 1917

  • Y Chwyldro Rwsiaidd - 1917

    Mae chwyldro yn gorfodi Rwsia i dynnu allan o’r rhyfel

  • Creu Byddin Tir y Merched - 1/1917

    Annog marched i weithio ar y tir.

  • Yr Almaen yn cyhoeddi ail-ddechrau rhyfela llongau tanfor heb gyfyngiadau - 31/1/1917

    Sawl cwch oddi ar arfordir Cymru yn cael eu suddo gan y gelyn.

  • Byddinoedd yr Almaen yn cilio i Linell Hindenburg - 21/2/1917

    Lluoedd yr Almaen yn symud i safleoedd cryfach

  • Y 53fed Adran Gymreig ym Mrwydr Gyntaf Gaza - 26/3/1917

    Colledion Cymreig yn y Dwyrain Canol

  • Amerig yn ymuno yn y rhyfel - 6/4/1917

    Yr Arlywydd Wilson yn cyhoeddi rhyfel

  • Morwr o Gymru yn ennill y Groes Fictoria - 7/6/1917

    Morwr o Sir Fôn yn ennill medal am ddewrder ar fwrdd HMS Pargust.

  • Lawrence o Arabia - 6/7/1917

    Dylanwad dyn o Dremadog ar y Dwyrain Canol.

  • Trydedd Brwydr Ypres - 31/7/1917

    Brwydro yn Ypres am y drydedd gwaith

  • Ffrwydrad yn ffatri ym Mhen-bre - 1/8/1917

    Bywydau yn cael eu colli ar y ffrynt cartref.

  • ‘Anfon y Nico i Landwr’ - 4/8/1917

    Y bardd Cynan yn ysgrifennu ei gerdd ryfel cyntaf tra ar y ffrynt.

  • Eisteddfod y Gadair Ddu - 6/9/1917

    Seremoni’r Gadeirio yn coffau marwolaeth Hedd Wyn.

  • Dyn o Geredigion yn ennill y Groes Fictoria - 4/10/1917

    Dewrder Lewis Pugh Evans yn Passchendaele yn cael ei gydnabod.

  • Meddyg o Sir Fôn yn ennill y Groes Fictoria - 6/11/1917

    Doctor o Sir Fôn yn marw ym Mhalesteina.

  • Cymro yn derbyn y Groes Fictoria ym Mrwydr Cambrai - 20/11/1917

    Y Cynghreiriaid yn ymosod ar Linell Hindenburg.

  • Y Cadfridog Allenby yn cipio Jerwsalem - 11/12/1917

    Jerwsalem yn cwympo erbyn y Nadolig

  • 1918

  • Pleidlais i fenywod - 6/2/1918

    Menywod dros 30 yn ennill yr hawl i bleidleisio.

  • Yr Almaen yn lansio Ymosodiad y Gwanwyn - 21/3/1918

    Yr Almaen yn gwneud cynnig olaf i geisio ennill y rhyfel.

  • Creu’r Llu Awyr Brenhinol (RAF) - 1/4/1918

    Y Corfflu Awyr Brenhinol a Gwasanaeth Awyr Brenhinol y Llynges yn uno.

  • Brwydr Amiens - 8/8/1918

    Y Cynghreiriaid yn ennill buddugoliaeth gampus

  • Ymosodiad 100 Diwrnod - 20/8/1918

    Mae’r Cynghreiriaid yn profi llwyddiant ar ôl llwyddiant

  • Y Groes Fictoria i ddyn o Sir y Fflint - 26/8/1918

    Ffiwsilwr Brenhinol Cymru yn cael ei wobrwyo am ei ddewrder.

  • William Herbert Waring o’r Trallwng yn ennill y Groes Fictoria - 18/9/1918

    Cymro yn derbyn y fedal ar ôl ei farwolaeth.

  • Anrhefn yn yr Almaen - 3/11/1918

    Morwyr yr Almaen yn gwrthod ymladd

  • Jack Williams o Sir Fynwy yn ennill y Groes Fictoria

    Cymro olaf y rhyfel yn derbyn y fedal.

  • Cadoediad - 11/11/1918

    Mae’r rhyfel yn dod i ben

  • 1919

  • Cytundeb Versailles - 1/1919

    Llunio Cytundeb Versailles

  • Miwtini yn Aberdaugleddau - 19/1/1919

    Miwtini ar fwrdd HMS Kilbride

  • Terfysgoedd Parc Cinmel

    Milwyr o Ganada yn anhapus gyda’u amodau byw

  • Terfysg hiliol yng Nghasnewydd - 6/6/1919

    Tensiynau hiliol yn dwyshau yn ne Cymru

  • Terfysg hiliol Caerdydd - 11/6/1919

    Tri dyn yn marw yn y terfysg